Veel gestelde vragen over LED

Wat betekent LED?

Het woord LED was oorspronkelijk een afkorting van Light Emitting Diode, in het Nederlands: lichtuitstralende diode. Vandaag de dag is het woord zo ingeburgerd dat het niet meer als een afkorting gevoeld wordt. De Nederlandse Taalunie heeft om die reden besloten dat het woord zonder hoofdletters geschreven moet worden (vergelijkbaar met radar).

De lichtsterkte van LED, geen Watt maar lumen

De hoeveelheid licht van een ledlamp wordt weergegeven in lumen. Door het verdwijnen van de gloeilamp (geleidelijk) gaat er iets veranderen aan de aanduiding van lampen. Was bij gloeilampen het aantal Watts meteen ook een aanduiding voor de hoeveelheid licht, bij de spaar- en led lampen ligt dat heel anders. Naast het aantal Watt komt de lichtopbrengst van een ledlamp op de verpakking.

Als vuistregel geldt het volgende: als je het wattage van de gloeilamp vermenigvuldigt met tien heb je ongeveer de lichtopbrengst van een ledlamp. Voor de lichtopbrengst zal dan de correcte eenheid gebruik gaan worden: de Lumen. Daarom zal er op spaarlampen naast het vermogen (Watt) ook de lichtopbrengst komen te staan (Lumen). Het vermogen zegt iets over het verbruik, de lichtopbrengst over de hoeveelheid licht. De nieuwe aanduiding is vanaf september 2010 verplicht.

Denk voortaan in lumen in plaats van watt

Hoe warm wordt een ledlamp?

Lampen kunnnen erg warm worden en kun je niet zomaar beet pakken. Led lampen worden niet zo heel warm. Een ledlamp in een normale behuizing kan zo 40-50 graden worden. Buiten de ledlamp voel je de warme al snel niet meer. Dit is gunstig want het komt de brandveiligheid ten goede. Dit is anders bij gloeilampen en halogeenlampen. Hier voel je duidelijk de sterke warmte afstoot.

Hoewel led lampen minder warm worden zijn ze wel gevoeliger voor hoge temperaturen. De levensduur kan worden verkort als deze gedurende lange tijd aan hoge temperaturen worden blootgesteld. Denk hierbij aan bijvoorbeeld afgesloten armaturen zonder luchtkoeling of boven een fornuis. Plaats daarom geen led lampen in een gesloten armatuur omdat de lamp dan te warm wordt.

Past een ledlamp in mijn huidige armatuur?

Tegenwoordig worden led lampen zoveel mogelijk retrofit gemaakt, dat wil zeggen dat ze gelijkwaardig zijn aan de afmetingen van de te vervangen lichtbron. Er zijn led lampen die langer zijn dan een halogeenlamp. Let goed op bij aanschaf op de afmetingen, zo voorkom je teleurstellingen.

Als ik een 12V halogeenlamp vervang heb ik dan ook een andere trafo nodig?

Bij het vervangen van 12V halogeen lampen dien je goed te kijken naar de aanwezige trafo. De trafo stuurt de lamp aan en heeft een minimaal en maximaal wattage. 
Als je een 12V ledlamp koopt van Philips en Osram dan mag je het vervangende wattage hanteren van wat op de verpakking staat. Bijvoorbeeld bij een Philips Master Led spot LV 7-35W mag je 35W hanteren als vervangend vermogen. De chip in de ledlamp laat de trafo denken dat de ledlamp 35W verbruikt. Kortom een slim stukje techniek waardoor de huidige trafo gewoon bruikbaar blijft en je niet onnodig hoeft te vervangen. We spreken dan ook wel over retrofit led lampen.

Als je trafo al een tijdje mee gaat dan kan het voordeliger zijn om deze meteen te vervangen. De transformatoren van tegenwoordig zijn niet alleen een stuk kleiner maar ook energie zuiniger. Daarnaast gaat een ledlamp vaak langer mee dan je oude trafo. Wellicht het moment om meteen de oude trafo te vervangen door een duurzaam exemplaar.

Een misverstand is dat je voor A-merk led lampen (retrofit) een led driver nodig hebt. Dit is niet het geval en je dient altijd 12V led lampen aan te sluiten op een trafo. Een led driver gebruik je bijvoorbeeld bij armaturen met geïntegreerde led of professionele ledstrips.

Mijn ledlamp staat uit maar blijft toch zwak branden

Er is altijd een beetje stroom lekkage in je elektriciteitskabels. Rond deze kabels is dus een klein beetje stroom aanwezig. Dit noemt men inductie spanning.
Een ouderwetse gloeilamp heeft een behoorlijke hoeveelheid stroom nodig om aan te gaan. Een ledlamp heeft echter maar een klein beetje stroom nodig om te gaan branden. Door deze inductiespanning kan een ledlamp zachtjes blijven branden wanneer de schakelaar uit staat.

Tip: Vaak zal deze inductiespanning per lampaansluiting verschillen. Probeer daarom de ledlamp op een andere plek in je huis te gebruiken. Je kunt ook een dubbelpolige schakelaar nemen. Dan is dit effect verleden tijd.

Wat betekent binning?

Bij de productie van moderne ledlampen met een hoge lichtopbrengst zijn productietoleranties al bij de kleinste parameterfluctuaties onvermijdelijk. De halfgeleiders worden daarom na de productie gesorteerd en geclassificeerd op basis van hun kleur en rendementswaarden. Alle led met vergelijkbare waarden komen in dezelfde 'bin'. Hoe nauwer de toleranties, des te hoger de kwaliteit van systemen die uit meer dan een led bestaan.

Candela, wat bedoelen ze daarmee?

Candela is het latijns woord voor kaars. Met candela bedoelt men de fotometrische SI-basiseenheid voor lichtintensiteit en is de lichtsterkte die een lichtbron in een bepaalde richting uitstraalt(de in een bepaalde richting in een ruimtehoek sr uitgestraalde lichtstroom lm). Het symbool is cd.

Je wilt een ledlamp dimmen

De meeste algemeen verkrijgbare dimmers (fase-/-afsnijdingsdimmers) zijn bedoeld voor gloeilampen en daardoor ontworpen voor minimale belastingen (W) die hoger zijn dan bij ledlampen. Er kunnen daarom bepaalde beperkingen in de functionaliteit optreden.

Gaat een ledlamp echt zo lang mee?

Een ledlamp heeft een extreem lange levensduur. Ruwweg kan gesteld worden dat de lichtopbrengst in het eerste jaar rond de 90% zit en na 5 jaar jaar op circa 70%. A-merken zoals Philips, Osram, Sylvania en Megaman definieeren de levensduur van een ledlamp als de gebruikstijd meer dan 70% van de oorspronkelijke lichtopbrengst produceren. Een garantietermijn of gegarandeerd aantal branduren klinkt op het eerste oog aantrekkelijk, maar wat feitelijk telt, is de lichtopbrengst die de lamp (na een bepaalde periode) levert. Je wilt natuurlijk niet hebben dat na 1 jaar het licht zwak gaat branden.

Een 12V of 230V retrofit ledlamp

Volt is de afgeleide SI-eenheid van elektrische spanning (voltage). Het symbool is V. Laagspannings ledlampen (12V) werken met transformatoren. Hoogspannings ledlampen kunnen direct op het lichtnet (220-240V) worden aangesloten.